Vì sự lớn mạnh đó, ứng cử viên tổng thống, ông Mitt Romney cho rằng Trung Quốc hiện đang hành xử như một đế quốc xử dụng sức mạnh để uy hiếp những quốc gia láng giềng, điều mà ở thế kỷ 21 không thể chấp nhận được. Và nữa, nếu Trung Quốc tiếp tục uy hiếp các quốc gia Đông Nam Á, thì những quốc gia ấy sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp đến mối quan hệ hợp tác với Hoa Kỳ, đồng thời cơ hội phát triển về kinh tế sẽ khó phát triễn và khái niệm nhân quyền cũng như tự do dân chủ sẽ dần dần bị lu mờ bởi bóng ma Trung Quốc. Do đó, nếu trở thành tổng thống Hoa Kỳ, “tôi” sẽ không “cho phép” Trung Quốc tiếp tục đe dọa và theo đuổi chính sách thống trị các quốc gia láng giềng. Để thực hiện được điều ấy, ông Romney cho rằng Hoa Kỳ và các quốc gia đồng minh cần tiếp tục duy trì mạnh mẽ khả năng quân sự tại Thái Bình Dương để có thể đối đầu cùng Trung Quốc.

Tuy nhiên, việc duy trì khả năng quân sự tại Thái Bình Dương không phải là một thách thức với Bắc Kinh, nhưng đó là sự bảo đảm an toàn và hòa bình trong khu vực, cũng như bảo vệ tuyến đường thương mại của các quốc gia Đông Nam Á được tự do, phát triễn, thịnh vượng, trong đó có cả quyền lợi của chính Hoa Kỳ

Hướng đến mục tiêu ấy, Mitt Romney chia xẻ: Mỹ cần duy trì và mở rộng lực lượng hải quân ở Thái Bình Dương, giúp đỡ các đồng minh (đối tác) tăng cường khả năng phòng thủ. Bộ Quốc Phòng cần xem lại quyết định không bán thiết bị tối tân (top-of-the-line) với những đồng minh gắn bó với Hoa Kỳ. Phối hợp với Đài Loan để biết được nhu cầu họ cần và sẵn sàng cung cấp tiềm năng Không Quân cũng như Hải Quân để tự phòng thủ. Chúng ta cũng cần phải hỗ trợ những quốc gia trong khu vực Thái Bình Dương để họ có khả năng phòng thủ hải lãnh, cung cấp dụng cụ cũng như trang bị về khả năng xử dụng mạng lưới radar để phát hiện những biến động trong vùng biển tranh chấp. Làm được những điều ấy, thế giới sẽ giảm đi nguy cơ của những tính toán sai lầm về một cuộc leo thang mới mà những gì xảy ra khó có thể lường trước được.

Siết chặt tình thân hữu với đồng minh.

Đứng dưới lăng kính và trào lưu mới, sự lớn dậy của Trung Quốc không còn là hiện tượng nữa, mà đó chính là sự hữu thể của con mèo đen lẫn mèo trắng trước đây Đặng Tiểu Bình đã đề xướng con đường trước mặt phải tới của Đại hán. Trong chiến tranh và hòa bình, chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ luôn luôn coi trọng vấn đề liên kết với đồng minh. Từ căn bản đó, Mitt Romney cũng không thoát ra cái nền tảng ngoại giao đa chiều. Thế nên, Mitt cho rằng Hoa Kỳ cần tiếp tục tăng cường cùng hỗ trợ Liên minh Á châu, đặt trọng tâm vào đối tác chiến lược Ấn Độ, xây dựng chặt chẻ với các nước ảnh hưởng như Indonesia, tạo nên một Liên minh chung, nhưng Liên minh ấy không có nghĩa chống Trung Quốc. Tuy nhiên, liên minh Á châu sẽ chia sẻ cùng nhau về những tham vọng của Trung Quốc và duy trì hải trình Biển đông một cách tự do, tôn trọng chủ quyền biển đảo lẫn nhau.

Trên lãnh vực kinh tế, Liên minh Á châu sẽ cam kết các nguyên tắc thị trường mở, qua mô hình giống như REZ (Reagan Economic Zone). Nghĩa là trong khu vực nầy các quốc gia liên minh sẽ hệ thống hóa các nguyên tắc thương mại tự do, giống như cục nam châm ở giữa thu hút giới đầu tư và tiêu thụ chung quanh vòng tròn. Dĩ nhiên khi REZ đưa ra Bắc Kinh là người phản đối đầu tiên, vì khi chương trình nầy thực hiện, Trung Quốc sẽ không thể lạm dụng các nguyên tắc thương mại như hiện nay họ đã và đang làm. Hơn nữa, REZ thành hình một hệ thống thương mại đan lại với nhau như màng nhện và sẽ ngăn chận mối quan hệ song phương bất chánh của Trung Quốc đối với các nước láng giềng, hạn chế khả năng bắt ép của họ đối các quốc gia khác. Sau cùng buộc Bắc Kinh phải tham gia vào thị trường tự do được tuân thủ theo các điều khoản công bằng.

Về Nhân Quyền.

Chính quyền Bắc Kinh phải đối mặt với thực tế, thực tế ấy đã chứng minh cho thế giới biết rằng người dân Trung Quốc tiếp tục bị từ chối quyền cơ bản của con người, quyền tự do báo chí. Một chính quyền xử dụng bạo lực để đàn áp người dân thì chính quyền ấy không đủ tin tưởng để trở thành đối tác thương mại với các quốc gia trên thế giới. Không thể phủ nhận hay chối cải, thể hiện quyền dân sự và chính trị của công dân Trung Quốc hiện nay là điều không tưởng. Với những lý do ấy, Mitt Romney cho rằng Hoa Kỳ có một vai trò quan trọng và trách nhiệm khuyến cáo Trung Quốc thực thi quyền cơ bản của con người phải được bước song song với sự phát triển.

Bắc Triều Tiên.

Chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên là một đe dọa nghiêm trọng cho nền hòa bình thế giới, ảnh hưởng trực tiếp đến Nam Hàn và Nhật Bản, cũng như lực lượng Mỹ trú đóng tại Hán thành, Okinawa, Đông Á và gây bất ổn trên khu vực Thái Bình Dương. Khi vũ khí hạt nhân nằm trong tay chế độ độc tài là điều không ai có thể lường trước được việc gì sẽ xảy ra. Tệ hại hơn nữa chế độ ấy lại là chư hầu của Bắc Kinh, kẻ thích xử dụng Bình Nhưỡng như một món hàng đặt điều kiện. Là Tổng thống, Mitt Romney cam kết loại bỏ vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn, qua hình thức liên hợp với đồng minh chế tài Bình Nhưỡng một cách dứt khoát và cứng rắn. Chẳng hạn như: Trừng phạt các tổ chức tài trợ cho Bình Nhưỡng và xử phạt các công ty vận chuyển thương mại đến và xuất phát từ Bắc Hàn. Mặt khác, Mitt Romney còn hứa hẹn rằng sẽ thuyết phục hoặc có thể áp lực Trung Quốc buộc Bình Nhưỡng phải giải thể vũ khí hạt nhân, chấm dứt mọi viện trợ nhân đạo đến Bắc Hàn, nếu họ không chấp thuận những đòi hỏi từ phía Hoa Kỳ.

Trên đây là những gì mà nguyên Thống Đốc Mitt Romney hứa hẹn sẽ làm nếu ông thắng cử Tổng thống. Bây giờ chúng ta thử nhìn lại chính sách Hoa Kỳ đối với Á châu dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Obama. Sau 4 năm cầm quyền khu vực Thái Bình Dương đã thay đổi hoàn toàn khác hơn dưới thời Tổng thống Bush. Nguyên nhân gây nên sự trỗi dậy của Trung Quốc là do  Tổng thống Bush trong 8 năm lãnh đạo đã chú trọng đến yếu tố Trung Đông mà bỏ quên nguy cơ Trung Quốc tại Á châu. Kể từ khi Obama nhận chức, ông đã thắt chặt quan hệ với nhiều nước Đông Nam Á, đẩy mạnh nỗ lực ngoại giao, tăng cường sự hiện diện quân đội Hoa Kỳ trên khu vực nầy. Khác với Tổng thống Bush đặt trọng tâm song phương khi thương thảo cùng Trung Quốc, Tổng thống Obama đã dùng chính sách tập hợp và liên kết các quốc gia trong khối ASEAN để nói chuyện với Bắc Kinh. Chẳng những thế, đích thân Tổng thống Obama đã tham dự Hội nghị Thượng Đỉnh ASEAN, bỗ nhiệm đại sứ Mỹ tại diễn đàn ASEAN, cùng sự tham dự Bộ trưởng ngoại giao và Bộ trưởng quốc phòng. Trong đó kể cả chuyến viếng thăm của Bộ trưởng quốc phòng tại Vịnh Cam Ranh và Ngoại trưởng Ngoại giao đến Indonesia & Vạn Tượng lần đầu tiên trong 60 năm. Chưa hết, trong lịch sử kể cả trong chiến tranh Việt Nam, lần đầu tiên Hoa Kỳ đã điều động các tiềm thủy đỉnh tối tân bậc nhất hoạt động tại vùng Thái Bình Dương. Nhất là Hoa Kỳ đã bật đèn xanh với Do thái bán vũ khí cho Việt Nam.

Nhìn những động thái đó, chúng thấy quyết tâm của Tổng thống Obama muốn nói cùng thế giới biết rằng quyền lợi của chính nước Mỹ hiện đang nằm trong khu vực Thái Bình Dương. Do đó, Mỹ sẽ quyết tâm hậu thuẫn chính sách của mình bằng mọi giá, kể cả việc ngăn chận những xung đột có thể xẩy ra trên vùng Biển Đông, nếu cần.

Đối với 2 đề tài nhân quyền và vũ khí hạt nhân Bắc Hàn, Tổng thống Obama đã và đang làm những điều mà Thống đốc Mitt Romney hứa hẹn sẽ làm nếu thắng cử. Tuy nhiên, có một câu hỏi được đặt ra: Nếu đảng Cộng Hòa thắng cử, liệu chính sách Hoa Kỳ đối với Châu Á có thay đổi hay không? Và Mitt Romney có chú trọng đến Thái Bình Dương như Obama hay không? Trả lời câu hỏi trên, giáo sư/ bình luận gia Carl Thayer cho rằng: “Chiến lược của Hoa Kỳ sẽ không thay đổi, Hoa Kỳ vẫn duy trì lực lượng ở Thái Bình Dương, nhưng ở mức độ tiêu cực hơn, và chúng ta thấy Hoa Kỳ sẽ vắng mặt nhiều hơn nếu ông Romney có mặt trong tòa Bạch ốc”.

Nhận định trên của Giáo sư Carl Thayer không đơn độc. Dựa vào lịch sữ cận đại từ thời Tổng  thống Bush (cha) cho đến Tổng thống Bush (con) ngân sách thiếu hụt, tình trạng thất nghiệp lên cao. Đến thời Tổng thống Clinton sau 8 năm cầm quyền nợ nần trả xong, ngân sách quốc gia lại thặng dư hằng trăm tỷ, thếâ giới có cái nhìn thiện cảm với người Mỹ. Khi hết nhiệm kỳ ông để lại cho nước Mỹ một gia tài đồ sộ, không chiến tranh, thế hệ trẻ có quyền tự hào và hy vọng. Nhưng đến đời Tổng thống Bush (con) lên nắm quyền, thế giới đã nhìn nước Mỹ bằng đôi mắt hận thù, cho đến khi mãn nhiệm, Hoa Kỳ lại nợ chồng nợ chất, tình trạng thất nghiệp lên cao chưa từng có trong lịch sử, người dân Mỹ phải gồng gánh 2 cuộc chiến (Iraq & Afghanistan), ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế.

Khi ra tranh cử cả 2 ứng viên, Dân Chủ cũng như Cộng Hoà đều hứa hẹn sẽ vực dậy nền kinh tế nước Mỹ, hạ thấp tình trạng thất nghiệp hiện nay, chăm lo chương trình y tế cho người cao niên, cải tổ giáo dục, chính sách Hoa Kỳ mang lai trật tự mới trên thế giới, trong đó có sự quan tâm trong chính sách Đông Nam Á của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, muốn có một đáp số cho bài toán nầy, việc trước tiên Hoa Kỳ nên:

a, Xét lại toàn bộ chính sách mậu dịch với Trung Quốc.

b, Tẩy chay tất cả hàng hóa Trung Quốc.

c, Không đem việc làm từ nước Mỹ sang Trung Quốc

Như lời bà Diane Sawyer trong ABC nhận định. Thực hiện được những điều nầy tất nhiên nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ vực dậy và nạn thất nghiệp sẽ giảm thiểu. Sau cùng Trung Quốc sẽ không đủ khả năng để bành trướng sức mạnh quân sư như hiện nay.

Trong cuộc chạy đua vào tòa Bạch ốc tháng 11 tới đây, yếu tố quyết định cho sự thắng hay bại đều tùy thuộc vào sự nhận định khác biệt trong chính sách giữa Dân Chủ và Cộng Hòa. Riêng đối với chúng ta, là những người Mỹ gốc Việt hãy động viên người thân trong gia đình cùng bạn bè đi đông, bầu đúng từ các chức vụ địa phương đến trung ương. Dĩ nhiên, bầu cho ai hay đảng nào tùy thuộc nơi mình quyết định. Nhưng trong giai đoạn hiện nay, chúng ta nên lựa chọn bầu cho vị Tổng thống nào có thể giúp dân tộc Việt Nam chống lại bọn bành trướng Bắc Kinh đang cướp đất dành đảo.